Evaluatie brand: ‘Er was voldoende tijd om buiten te komen’
Gepubliceerd: 14 September 2017 • Leestijd: 2 minuten en 9 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Na de brand op locatie Museumpark, een week geleden, hadden studenten en medewerkers voldoende tijd om vanuit de hoogbouw naar buiten te komen. Dat valt te lezen in de korte evaluatie die door het crisismanagementteam is opgesteld.
Nadat het alarm afging vanwege een brandje in de laagbouw, ontstonden er op de bovenste verdiepingen van de hoogbouw opstoppingen. ‘Op sommige plekken konden mensen niet doorlopen en ontstonden files’, staat in de evaluatie.
‘Er stond een hele file in het trappenhuis’
Het is ook het verhaal van student Marloes die in de hoogbouw college had, en na het alarm met haar klasgenoten naar het trappenhuis liep. ‘Daar stond al een hele file vanaf de elfde verdieping naar de verdieping waar ik stond, de zevende. Niemand kon doorlopen want op de een of andere manier was er ergens een opstopping. Tien à vijftien minuten later stonden we eindelijk buiten.’
De opstellers van de evaluatie begrijpen dat de situatie heeft kunnen leiden tot een gevoel van onveiligheid maar, benadrukt men, ‘er was voldoende tijd om veilig een weg naar buiten te bewandelen’. Dat komt met name door de trappenhuizen en voorportalen die brandveilig zijn uitgevoerd en waarin je, mocht er brand uitbreken op de bewuste verdieping, nog een half uur kunt verblijven.
Volgens de evaluatie heeft vorige week iedereen het pand binnen 14 minuten verlaten. De ontruiming is, stelt ook de brandweer, rustig en tijdig verlopen.
‘Bedrijfshulpverleners onvoldoende verspreid over de verdiepingen’
Toch schrok student Marloes toen ze buiten kwam en hoorde dat het niet om een oefening ging maar om een brand in de laagbouw. ‘Als dit een ramp was geweest, hadden wij het niet overleefd. Er was niemand die ervoor zorgde dat wij konden doorlopen en door de file op beide noodtrappen, bleef iedereen op zijn of haar huidige verdieping staan.’
Het crisismanagementteam geeft aan dat ‘het beeld is’ dat de aanwezige bedrijfshulpverleners (bhv’ers) en ontruimers in de hoogbouw onvoldoende verspreid waren over de verschillende verdiepingen. Met deze personen wordt de brand op korte termijn nog geëvalueerd.
De locatie wordt jaarlijks door de brandweer gecontroleerd
Om goed in te spelen op branden en andere ongelukken worden er meerdere malen per jaar veiligheidsaudits uitgevoerd. Daarnaast wordt het pand jaarlijks door de brandweer gecontroleerd. ‘Ook beveiligers zijn preventief aanwezig en letten op onveilige situaties’, stelt het crisismanagementteam. ‘Maar medewerkers en studenten kunnen zelf ook onveilige situaties melden via Hint of bij beveiligers of servicemedewerkers. Daarnaast is het belangrijk dat brandwerende maatregelen in stand gehouden worden. Zorg bijvoorbeeld dat je geen deuren blokkeert of drangers losmaakt.
Er zijn inmiddels grotere megafoons besteld
Op een aantal kleinere zaken die niet helemaal in orde waren, is direct actie ondernomen. Zo is de kapotte verlichting op de tweede verdieping van het noodtrappenhuis gerepareerd en worden er grotere megafoons besteld.
Aan zowel de Dijkzigt- als de Museumparkkant stonden na de ontruiming van het gebouw een paar honderd studenten en medewerkers. Ze werden toegesproken door een facilitaire medewerker die zich met een megafoon verstaanbaar probeerde te maken. Het bereik bleek niet toereikend voor het grote aantal mensen dat buiten stond, is nu de conclusie.
Besloten is ook dat er in het vervolg eerder via de social media-kanalen van de Hogeschool Rotterdam informatie zal worden verstrekt, ook als de precieze situatie nog niet precies bekend is.
Jos van Nierop
Ik vraag mij toch af of de overweging, dat het trappenhuis en de voorportalen daarvan een half uur veiligheid bieden bij brand, voldoende is om te concluderen dat er genoeg tijd is om buiten te komen bij een calamiteit.
Nu leidde een opstopping tot een vertraging waardoor na 14 minuten het gebouw ontruimt was. Dat had ook langer kunnen zijn. In het artikel wordt niet genoemd wat de oorzaak van de opstopping was, wellicht wel in de rapportage van het team. In elk geval moet de vraag beantwoordt worden of dergelijke opstoppingen te voorkomen of verhelpen zijn, zo ja hoe, en of dat met de huidige mensen en middelen kan. En ook, is de duur van 14 minuten bereikt door adequaat handelen van het personeel en een goed functionerend ontruimingsplan, of had de ontruiming ook langer dan de “drempelwaarde” van 30 minuten kunnen duren?
Daarnaast lijkt het artikel te suggereren dat het crisisteam nu alleen de duur van de evacuatie heeft geëvalueerd. Een tweede vraag die zich zeker opdringt is of het ontruimingsplan zelf genoeg los van de tijdsduur voldoende veiligheid biedt aan de mensenstroom. Nu was er geen acuut gevaar; blijkens de reacties werden velen zich pas buiten bewust van het feit dat het geen oefening betrof. Als er vlammen zichtbaar zijn of rookontwikkeling aanwezig, zullen dezelfde mensen zich bij een opstopping in een trappenhuis niet zo rustig gedragen en bestaat kans op paniek, met mogelijk ernstige gevolgen, zoals (dodelijke) verwonding door bewegingen van de mensenmassa.
Ik hoop dat het crisismanagement ook deze kant van de zaak bekijkt.
Ondanks dat studenten en medewerkers voldoende tijd hadden om vanuit de hoogbouw naar buiten te komen, is het crisismanagementteam hierover niet tevreden. De oorzaak van de opstopping in de hoogbouw is binnen de evaluatie nadrukkelijk aan de orde gekomen en als belangrijkste aandachtspunt benoemd. De bedrijfshulpverleners vervullen hierin een cruciale rol. Er wordt daarom op korte termijn een overleg met hen ingepland om dit te bespreken en afspraken te maken om dit in de toekomst beter te laten verlopen.