Lieve Tosca, ik weet echt niet wat ik na mijn afstuderen moet doen
Lieve Tosca,
Deze zomer studeer ik af en vrienden vragen me wat ik daarna ga doen: werken, een master volgen, op reis? Maar ik weet het niet. Werken moet ik nog tot m’n pensioen, dus daar heb ik niet zo’n haast mee, en ik zie mezelf niet werken in de sector waarvoor ik word opgeleid. Ik heb al een mbo-opleiding afgerond, dus nóg een studie zie ik niet zo zitten. Ik zou een master kunnen volgen, maar ik weet niet welke er zijn en of die me wél gelukkig maken. Natuurlijk is het mooi om te reizen maar dat kan niet voor altijd en als ik dan terugkom moet ik alsnog de keuze maken. Wat moet ik na de zomer doen?
Liefs, Twijfelaar
Lieve Twijfelaar,
Van de situatie die jij beschrijft, krijg ik overdrachtelijke stressvlekken. Je weet niet hoe je verder moet en alle mogelijkheden die je kunt bedenken, heb je bij voorbaat al afgeschoten. En nu zit je vast in je eigen ‘kan ik niet, wil ik niet, doe ik niet’ gedachtepatroon. Daar moet je uit voordat je verder kunt.
Ik denk dat er een paar vragen zijn die je jezelf kunt stellen om weer een toekomstperspectief te krijgen.
Waar loop ik warm voor?
Zijn er dingen waar je hart sneller van gaat kloppen? Dingen die je bijvoorbeeld vroeger deed als kind en die je nu eigenlijk ook leuk zou vinden? Als je het zelf niet goed weet, helpt het om kinderfoto’s terug te kijken of met je ouders te praten. Die herinneren zich vast nog dat je bijvoorbeeld graag knutselde, boeken verslond of verpleegster speelde.
Misschien ligt daar een sleutel naar een toekomst met banen of activiteiten die je jezelf wél ziet doen.
Wat voor baan zou ik wel willen?
Als je weet waar je warm voor loopt, kun je ook gaan bedenken wat voor baan daarbij past. Krijg je energie van contact met mensen of werk je juist liever alleen? Hou je van een competitieve omgeving met harde targets of werk je liever zonder dat soort druk? Wil je een kantoorbaan of ben je liever in beweging? Wil je opdrachten uitvoeren of juist zelf dingen verzinnen?
Een beetje soul searching kan hier geen kwaad, eventueel met hulp van vrienden, familie, een slc’er/decaan of een loopbaanadviseur.
Waarom zie ik mezelf niet werken in dit vak?
Ooit heb je gekozen deze opleiding te gaan volgen. Waarom was dat? En wat is er gebeurd met het beeld dat je had? Is de inhoud van het vak niet wat je had verwacht? Zijn de baankansen anders dan je dacht? Heb je iets negatiefs meegemaakt op je stageplek? En is die ervaring representatief voor de hele sector?
Als je weet wat je zoekt in een baan, zou je je afstudeerstage kunnen gebruiken om te ontdekken of je deze voorwaarden toch kunt vinden in de sector waarvoor je wordt opgeleid. Misschien niet in de baan die je voor ogen hebt, maar in een andere functie. En misschien is er een master die jouw opleiding in de gewenste richting richting kan ombuigen.
Bespreek het ook met collega’s op je stageplek. Misschien herkennen zij je zoektocht en hebben ze tips. En misschien halen zij op een heel andere manier energie of voldoening uit hun werk, een manier die je zelf nog niet hebt ervaren of waar je zelf nog niet over hebt nagedacht. Je moet toch een paar maanden met die lui werken, vraag ze het hemd van het lijf.
Bedenk ook: Je eerste baan duurt niet tot je pensioen
Toen ik nog datedeskundige was, vertelde ik mensen die het spannend vonden om te daten altijd: het is maar een kennismaking, je hoeft tijdens die eerste date alleen maar te bepalen of iemand leuk genoeg is voor een tweede date. Zo is het eigenlijk ook met je eerste banen. Je begint ergens om te kijken of het past en als het niet is wat je ervan verwacht, ga je op zoek naar de volgende baan. En als dat betekent dat je je (op termijn) moet laten omscholen, dan kun je altijd nog overwegen dat (eventueel in deeltijd) te doen.
Je eerste baan hoef je niet tot je pensioen te blijven doen en bovendien: jij blijft niet tot je pensioen dezelfde persoon. Je gaat door de jaren heen nieuwe dingen leren, andere dingen belangrijk vinden en dat is oké. De afgelopen jaren zijn er bijvoorbeeld twee Profielen-collega’s na een glansrijke carrière in de journalistiek overgestapt naar totaal andere banen binnen de Hogeschool Rotterdam.
Begin gewoon.
En weet dat je niet de enige bent met dit probleem, gezien de hoeveelheid adviesboeken voor twijfelende twintigers en dertigers. Lees ook dit interview met carrière-expert Ginny Ramkisoen:
Haar boek heeft veel starters op weg geholpen.
Lfs,
Tosca
Op maandagavond vragen we onze Instagramvolgers in de stories hoe zij op de Lieve-Toscavraag van die week zouden reageren. Je ziet hun reacties op deze vraag terug als Instagramhoogtepunt.
Ik herken dit probleem! Ik vind mezelf ook niet passen in het werkgebied van mijn opleiding. Ik heb met mezelf afgesproken dat ik het gewoon ga proberen. Als ik het niet leuk vind ga ik de retail in en probeer ik mij daar omhoog te werken, dat werk vind ik ontzettend leuk. Uiteindelijk is je diploma een bewijs dat je HBO denkniveau hebt, ik zie zoveel mensen om mij heen met een diploma voor werkgebied A instromen in werkgebied B. Don’t worry (: