De blog, de felle discussie die erop volgde en de vele ingezonden brieven, maakte duidelijk dat veel studenten en docenten met deze thema’s worstelen. Om een duidelijk beeld te krijgen van wat er speelt, organiseerde de hogeschool tussen juli en december 2020 gesprekstafels over racisme waaraan studenten en docenten met elkaar in gesprek gingen over wat ze meemaken en hoe het beter kan.

‘Wij zijn geschrokken van de verschillende voorbeelden die naar voren zijn gekomen en willen benadrukken dat die onder geen beding thuishoren op onze hogeschool’

De gesprekken waren indringend en emotioneel en meerdere studenten en medewerkers hebben laten weten discriminatie en racisme te ervaren op de hogeschool. Het college van bestuur (cvb) – dat niet bij de gesprekken aanwezig was – schrijft in haar bestuurlijke reactie: ‘Wij willen op voorhand erkenning geven aan de ervaringen die studenten en medewerkers tijdens de gesprekken hebben gedeeld en betreuren het ten zeerste dat zij hier binnen onze hogeschool mee geconfronteerd zijn. Wij zijn geschrokken van de verschillende voorbeelden die naar voren zijn gekomen en willen benadrukken dat die onder geen beding thuishoren op onze hogeschool.’

Zes adviezen van de werkgroep

De werkgroep ‘Dialoog over racisme’ maakte verslagen van de gesprekken en stelde zes adviezen op. De volledige adviezen vind je hier (na inlog op intranet Hint). Kort gezegd zijn hun aanbevelingen en conclusies:

– De hogeschoolgemeenschap weet te weinig over racisme en discriminatie en/of houdt er te weinig rekening mee. Op een hogeschool waar inclusie de norm is, moeten we willen leren door naar elkaar te luisteren.
– Er is meer diversiteit nodig zodat de hogeschool een betere afspiegeling van de stad Rotterdam en de wereld om ons heen wordt en studenten en medewerkers zich beter gerepresenteerd worden.
– De hogeschool zegt veel over diversiteit, maar doet weinig zichtbaars. De urgentie ontbreekt. Draag het huidige beleid zichtbaar uit, laat minder aan teams over en geef centrale sturing.
– Er is niet voldoende representatie. Betrek studenten en medewerkers met een multiculturele achtergrond bij (beleids)ontwikkeling over diversiteitsthema’s en geef ervaringsdeskundigen een leidende rol.
– Laat alle opleidingen (verplicht) hun curriculum doorlichten op racisme, discriminatie en uitsluiting en dit veranderen wanneer het gesignaleerd wordt.
– Leden van de hogeschoolgemeenschap ervaren regelmatig racistische uitingen, maar deze worden niet vaak gemeld. Geadviseerd wordt om gericht verder onderzoek te doen.

‘We zijn nog niet waar we willen zijn’

Het college schrijft als reactie: ‘De conclusies van de werkgroep laten zien dat we nog niet zijn waar we willen zijn: een hogeschool waarin geen plek is voor racisme en discriminatie. Hogeschool Rotterdam staat midden in de samenleving, een samenleving die geconfronteerd wordt met racisme en discriminatie. Als hogeschool zijn we een afspiegeling van deze samenleving. Dat neemt niet weg dat we elke vorm van racisme in onze school onacceptabel vinden. Daarom zullen we continu maatregelen nemen om racisme en discriminatie te bestrijden.’

‘Wij zullen als bestuur het leiderschap tonen waarmee de hogeschoolgemeenschap gezamenlijk het vraagstuk te lijf zal gaan’

Nu naast de vertrokken inclusiviteits-expert Peggy Wijntuin ook de werkgroep ‘Dialoog over racisme’ de hogeschool een gebrek aan urgentie verwijt, belooft het college de handschoen nu eindelijk goed op te pakken: ‘Het aanpakken of bestrijden van dit probleem is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle betrokkenen: van het bestuur, directeuren, managers, van studenten, van docenten en van medewerkers. Wij zullen als bestuur het leiderschap tonen waarmee de hogeschoolgemeenschap gezamenlijk het vraagstuk te lijf zal gaan.’

Coalitie tegen racisme

Het college vraagt inzet van de hele hogeschoolgemeenschap om een coalitie tegen racisme te vormen. Het gesprek over racisme en discriminatie moet doorlopend gevoerd worden, niet alleen op basis van excessen en meldingen. Om dit gesprek gaande te houden, vraagt het college verschillende directeuren opeenvolgend eigenaar (regisseur) van het thema bestrijding van racisme en discriminatie en bevordering van inclusie te worden. De eerste directeur krijgt als taak een actieplan op te stellen. Ook stelt het college in de staf functionarissen aan die deze directeuren kunnen helpen en een kennisbron zijn voor de hele organisatie.

Daarnaast gaat de hogeschool zorgen voor meer diversiteit in alle lagen van de organisatie en worden (ervarings)deskundigen met betrekking tot etniciteit, gender, religie, seksuele geaardheid en functiebeperkingen betrokken bij verdere (beleids)ontwikkeling.

Meer advies nodig over curricula

‘Een kritische beschouwing van de curricula vraagt om een zorgvuldig proces, dat recht doet aan het professionele discours in de verschillende vakgebieden’

Het advies om de curricula door te lichten op racistische en discriminerende stof en aan te passen waar nodig, heeft meer advisering nodig. In de reactie schrijft het college: ‘Een belangrijke grondslag van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek is dat het bestuur slechts op afstand betrokkenheid heeft met de inhoud van het onderwijs en het onderzoek. Rechtstreekse interventies passen daar niet bij. Een kritische beschouwing van de curricula vraagt om een zorgvuldig proces, dat recht doet aan het professionele discours in de verschillende vakgebieden en aan de verschillende rollen en verantwoordelijkheden van betrokkenen binnen én buiten de organisatie.’

Zichtbaar maken

Om goed zicht te houden op de ontwikkelingen binnen de hogeschool, breidt het college de bestaande structuur van vertrouwenspersonen uit. Studenten en medewerkers kunnen daar in alle vertrouwelijkheid melding doen van racisme of discriminatie in het onderwijs op de werkvloer. Het college roept medewerkers én studenten in haar bestuurlijke reactie op om elke vorm van racisme kenbaar te maken: ‘hoe moeilijk dat ook is. Alleen als we racisme zichtbaar maken, kunnen we gericht tot een aanpak komen.’

Volgende week spreekt Profielen collegevoorzitter Ron Bormans en twee leden van de werkgroep ‘Dialoog over discriminatie’ over de gesprekstafels, de achtergrond bij de adviezen, de oplossingen die het college heeft gekozen en de praktische uitvoering.

Tekst: Tosca Sel
Foto: Shutterstock

Volg ons op Instagram