Het beleid op de Hogeschool Rotterdam is dat apparatuur drie jaar meegaat, en dan wordt vervangen. Is dat wel duurzaam? Nee, vindt Joseph Knierzinger, prototyping tutor in de master experimental publishing van de Willem de Kooning Academie. In deze ingezonden brief stelt hij dat het beter moet.

Beste Tosca, Anjo van Kelckhoven en duurzaamdenkende medewerker,

in de laatste uitgave van Profielen Magazine stelt ‘duurzaamdenkende medewerker’ de vraag aan Lieve Tosca of het niet mogelijk zou zijn om de HR-laptop langer dan drie jaar te gebruiken. In het artikel reageert IT-manager Anjo van Kelckhoven; hij geeft ons verschillende argumenten waarom dit niet haalbaar zou zijn. Ik moet zeggen dat deze argumenten mij niet hebben overtuigd. Met de klimaatcrises en de Uitvoeringsagenda 2024 in het achterhoofd wil ik graag Anjo’s argumentatie in twijfel trekken.

Anjo oppert: ‘Het is onprettig als een apparaat begint te storen wanneer je net een college of presentatie wilt geven. Daarom vervangen we preventief.’ We kennen allemaal wel een situatie waarin onze digitale omgeving opeens niet meer werkte. In de meeste gevallen ligt de oorzaak hiervan echter niet bij de hardware, maar bij de software. In de afgelopen tien jaar is software steeds slechter geworden. We bevinden ons in een huurmodel (software-as-a-service), waarin zelfs de simpelste taken verbonden zijn met een cloudomgeving die onze computers langzaam maakt. Dit is ook de basis voor veel security cve’s (common vulnerabilities and exposures). De cloud creëert een structurele afhankelijkheid van Microsoftproducten, en in het geval van mijn faculteit (Willem de Kooning Academie) van de Adobe Creative Cloud.

Het artikel legt uit dat apparaten niet in de afvalbak verdwijnen, omdat ze ‘worden teruggekocht door de leveranciers. (Ze) krijgen gerenoveerd een tweede leven.’ Dit is in overeenstemming met de ‘duurzaamheidsdoelstellingen van de hogeschool’. Echter, als een apparaat op de tweedehandsmarkt belandt, betekent dit nog steeds dat er meer apparaten moeten worden geproduceerd. Ter herinnering: de laptop heeft het hoogste energieverbruik en de hoogste CO2-uitstoot bij de productie en vernietiging van alle consumentenelectronica. De meest milieuvriendelijke laptop is de huidige laptop, maar alleen als hij lang wordt gebruikt.

Naast de impact op het milieu moeten we niet vergeten dat de productie van computers vaak plaatsvindt onder ondoorzichtige arbeidsomstandigheden en verschillende vormen van uitbuiting. Voor zover ik weet neemt Hogeschool Rotterdam geen deel aan initiatieven als Electronics-watch.org en heeft zij daarnaast geen hoge ethische normen als het gaat om ICT-aankopen. Dergelijke standaarden moeten worden ingevoerd op het niveau van Hogeschool Rotterdam, zeker nu op dit moment in Europa het initiatief ‘Corporate sustainability due diligence‘ wordt aangevochten. Hierdoor wachten andere EU-landen met de verdere implementatie van belangrijke en noodzakelijke wetten voor de supply chain. Hogeschool Rotterdam zou een voortrekkersrol op zich kunnen nemen in het verkennen van duurzaam ICT-beleid.

Verder laat het artikel ons weten dat de HR bij hun ‘vervangingsstrategieën de onderzoeksresultaten (volgt) van grote adviesbureaus’. Moeten we eigenlijk wel zo’n strategie van adviesbureaus volgen? Zou een instelling voor toegepast onderzoek geen betere en meer onafhankelijke strategie moeten vinden voor zijn ICT-infrastructuur? Er is simpelweg meer onderzoek nodig naar de vraag hoe hardware zo lang mogelijk kan worden gebruikt.

In de huidige Uitvoeringsagenda is ‘verantwoordelijkheid’ een van de vier kernwaarden en ‘duurzame delta’ een van de vier maatschappelijke opgaven. Ik mis deze punten nu nog in het hoofdstuk ‘digitalisering’. We hebben echter geluk, want de huidige Strategische Agenda loopt tot 2028. Het college van bestuur en alle instituutsdirecties hebben nog de tijd om de nodige veranderingen door te voeren.

Lfs,

Joseph Knierzinger

PS: tldr (too long didn’t read) – hier enkele suggesties voor nieuw beleid:

1. HR laptops moeten minimaal tien jaar worden gebruikt om hun impact op het milieu te verminderen.

2. In de meeste gevallen is slechte software de reden waarom ICT niet werkt. Er moet dus worden gekeken naar alternatieve softwarebenaderingen.

3. Er zijn hoge ethische normen nodig voor de aankoop van ICT-hardware en software. Dit geldt ook voor AI en de cloud.

4. We moeten kijken naar meer praktijkgericht onderzoek naar hoe onderwijsinstellingen hun (ICT-)impact op het milieu tot een minimum kunnen reduceren.

PPS: Tosca, Anjo, duurzaamdenkende medewerker of iedereen: aarzel niet om contact met me op te nemen als iets onduidelijk is of als jullie nog vragen hebben.

PPPS: Ik heb deze brief geschreven op een laptop die ik in 2014 tweedehands heb gekocht en die nog steeds perfect werkt.

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?