In de rubriek UIT&THUIS schrijven we over uitgaan en thuisvermaak. In de opvolger van de UIT-rubriek kan het gaan over kroegen, boeken, musea, series, theater, clubs, spellen en koffietentjes. Vandaag een boekrecensie van de (net-niet-Libriswinnaar) Luister van Sascha Bronwasser.

‘Ieder verhaal rust op drie punten. Anders valt het om.’ De hoofdpersoon Marie richt zich met deze woorden aan het begin van de roman Luister tot Flo, haar docent aan de kunstacademie toen ze jaren geleden fotografie studeerde. ‘De drie punten zijn jij, ik en Philippe Lambert.’ En Flo dient te luisteren naar dit verhaal.

Het is meteen duidelijk: hier is wat gebeurd en dat vraagt om opheldering, en misschien wel het vereffenen van een rekening. De auteur, Sacha Bronwasser , neemt je vervolgens mee in een strak opgebouwde terugblik die bestaat uit drie verhaallijnen (de drie punten die Marie noemt), die verschillende perspectieven belichten. Samen vormen ze een coming of age-verhaal over het vormen en afbreken van identiteit, over vertrouwen, misbruik van macht en het overschrijden van grenzen.

Au pair in Parijs

Eind jaren tachtig vertrekt Marie halsoverkop naar Parijs om als au pair in het gezin van Philippe Lambert te gaan werken. Na een traumatische ervaring als student heeft ze een reset nodig en die krijgt ze. Parijs is een doolhof voor haar, ze is de taal niet machtig en ze krijgt ook niet bepaald een warme ontvangst in huize Lambert. De kindermeisjes worden er versleten als inwisselbare gebruiksvoorwerpen en Philippe’s eigen issues drukken een stempel op het gezin.

Terwijl Marie zich langzaam herpakt en haar plek in Parijs en in het gezin vindt, keren haar gedachtes terug naar de gebeurtenissen tussen Flo en haar. Flo, de gevierde docent die haar studenten het verschil leert tussen kijken en zien. En die studenten kan maken en breken. Marie voelt zich – zoekend en kneedbaar als ze is – voor het eerst in haar leven bijzonder als blijkt dat Flo juist voor haar speciale aandacht heeft. Tot de schokkende ontdekking volgt die haar naar Parijs drijft.

Net zo bingewaardig als Emily in Paris

Tijdens het lezen werd ik helemaal ondergedompeld in Parijs en in de jaren tachtig. Sacha Bronwasser schetst in trefzekere woorden een kleurrijk beeld van de stad en haar inwoners, het was alsof ik er zelf liep. Luister las voor mij als een Emily in Paris meets the eighties; de inhoud is heel anders, maar net zo ‘bingewaardig’ als de hitserie.

Ik denderde volledig geobsedeerd door Marie, Flo en Philippe af op het einde, waarin de drie verhaallijnen samenkomen en het Parijs van toen overgaat in het Parijs van een recenter verleden. Tegen de achtergrond van de processen rondom de aanslagen in de stad op 13 november 2015 veegt Marie de scherven bij elkaar van de figuurlijke explosie in haar jonge leven. Identiteit en het lot blijken beide te maken en te breken.

Luister, Sascha Bronwasser, Uitgeverij ambo| anthos, februari 2023

Tekst: Chantal Defesche
Illustratie: Demian Janssen

Volg ons op Instagram