De methode die in de interventie wordt toegepast moet helpen bij het verbeteren van het leerproces, iets waar studenten blijvend profijt van kunnen hebben. ‘Het is belangrijk dat studenten niet alleen het eerste jaar halen, maar ook de eindstreep’, zegt Dekker. Eerstejaarsstudenten van tien lerarenopleidingen en twee economische opleidingen doen mee aan het onderzoek naar studiesucces.

De interventie wordt niet voor het eerst gebruikt. Eerder experimenteerde hoogleraar Michaéla Schippers ermee op de Erasmus Universiteit. De resultaten waren zo opmerkelijk dat Dekker het initiatief nam om dit onderzoek ook op de hogeschool uit te voeren. Hij doet dit in het kader van zijn promotieonderzoek dat onder Schippers valt. Ook de HR-lectoren Ellen Klatter en Erik van Schooten (Kenniscentrum Talentontwikkeling) werken eraan mee; zij zijn copromotoren.

Studiegedrag onderzoeken

Het onderzoek van Dekker gaat verder dan dat van Schippers. Daaruit kwam naar voren dat het studiesucces van de studenten tijdens de interventie was verbeterd, maar niet waardoor het was verbeterd. Dat aspect heeft Dekker wel toegevoegd aan zijn onderzoek. Door het studiegedrag van studenten op drie momenten in het jaar te bevragen, wil hij erachter komen wat de interventie concreet doet.

Bovendien gebruikt Dekker een controlegroep, de helft van de 1.131 deelnemende studenten is hier ‘random’ aan toegewezen. Deze studenten wisten niet of ze aan de interventie meededen of een alternatieve opdracht kregen. Het enige verschil tussen studenten in de controlegroep en de interventiegroep zijn de ‘overtref jezelf-opdrachten’ aan het begin van het jaar. Scoort de experimentgroep qua studiesucces beter dan de controlegroep? Dan kan worden geconcludeerd dat deze methode daadwerkelijk helpt om het studiesucces te bevorderen.

Doelen stellen

De interventie draait om het stellen van doelen. Dit gebeurt al bij de start van het studiejaar. ‘Studenten krijgen de opdracht om na te denken over vijf tot acht concrete doelen die zij willen behalen’, zegt Dekker. ‘De doelen hoeven niet academisch te zijn, maar kunnen ook gericht zijn op je gezondheid of je sociale leven.’

Aan het begin van de interventie schrijven de studenten een uur lang over wat zij willen bereiken in het leven. Dekker: ‘Er wordt gevraagd om na te denken over een ideale toekomst. Hoe ziet je leven eruit als het allemaal gelukt is? Wat moet je veranderen om daar te komen? Door er zo nadrukkelijk over te schrijven ben je er meer mee bezig dan wanneer je direct vraagt “Wat zijn jouw doelen in het leven?”. In deze vorm stimuleert het je meer om voor je doelen te gaan. De vervolgstap is: het stellen van je prioriteiten.’

Door na te denken over doelen die ze willen bereiken, zijn de studenten daar serieus mee bezig. ‘Studenten kabbelen vaak mee met wat leeftijdsgenoten doen’, zegt Dekker. ‘Er mag hen best wat vaker gevraagd worden om goed na te denken over hoe zij richting aan hun leven willen geven. Het is moeilijk om je langetermijndoelen te laten concurreren met kortetermijnverleidingen, zeker als je nog geen goed beeld hebt van jouw doelen voor de lange termijn. Door er flink mee bezig te zijn en ermee naar buiten te treden raak je meer gemotiveerd om je doelen te halen.’

Publieke ‘commitment’

Naar buiten treden met je doelen is belangrijk volgens Dekker. Ook in het eerdere onderzoek van Schippers ging public commitment gepaard met het behalen van een goed resultaat. Dit kan bijvoorbeeld door je doelen te delen op internet of erover te vertellen aan mensen in jouw omgeving. ‘Zoek vrienden die jou stimuleren en leg je doelen aan hen voor. Dit helpt jou om gestimuleerd te worden bij het behalen van je doelen’, adviseert Dekker.

Een andere mogelijkheid om je doelen kenbaar te maken is op de foto te gaan ‘met’ je doel en deze foto openbaar te maken. Deze mogelijkheid is tijdens de interventie aangeboden. Dekker: ‘Ik heb studenten de kans gegeven om op de foto te gaan met een overkoepelend voornemen.’ Deze foto’s zijn op de Facebookpagina van de hogeschool geplaatst en hangen in de gangen van de deelnemende opleidingen.

De foto’s zijn onderdeel van Dekkers interventie, maar de resultaten ervan kunnen niet worden meegenomen omdat zowel de experimentgroep als de controlegroep eraan meededen. ‘Als ik de ene groep wel op de foto zou laten gaan en de andere groep niet, dan zou ik verraden wie welk traject volgt en dat zou de resultaten beïnvloeden’, zegt Dekker. ‘Ook wilde ik alle deelnemers de kans geven om met hun doel op de foto te gaan en het bekend te maken. Daarom heb ik besloten dit wel aan te bieden om iedereen te helpen, maar het niet mee te nemen in de onderzoeksresultaten.’

Gelijke kansen

Dekker is al jaren bezig met onderzoek naar studiesucces. Hij is in het bijzonder geïnteresseerd in maatregelen die kansenongelijkheid tegengaan. Nergens was er op dat gebied zo’n opvallend resultaat te zien als bij het onderzoek van Schippers. ‘In het algemeen doen meisjes het tijdens de studie beter dan jongens. Uit haar resultaten kwam naar voren dat jongens het met haar interventie bijna even goed gingen doen.’

Hetzelfde geldt voor studenten met een migratieachtergrond. Vaak blijven zij met hun studieresultaten achter bij andere studenten. Ook zij kwamen in dit onderzoek bijna op gelijke hoogte. ‘Dat was iets wat ik nog niet eerder had gezien’, zegt Dekker. Of dit op de hogeschool ook het geval is, moet uit de resultaten blijken. Zowel het project van Schipper als van Dekker is opgenomen in de Gelijke Kansen Alliantie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De eerste resultaten

Inmiddels zijn de eerste resultaten van het onderzoek bekend. ‘De interventie heeft een significant positieve impact’, laat Dekker weten. ‘Uit de eerste resultaten blijkt dat studenten meer studiesucces hebben. Studenten in de experimentgroep haalden meer studiepunten in het eerste semester dan die in de controlegroep.’

Ook is te zien dat mannen, studenten met een mbo-vooropleiding en studenten met een migratieachtergrond het in de experimentgroep beter doen dan in de controlegroep. Die verschillen zijn alleen niet significant. Dat betekent dat de kans dat dit een toevallig resultaat is, te groot is om met zekerheid te stellen dat het door de interventie komt.

Verdere resultaten volgen aan het begin van het komende studiejaar. Dan kan worden gekeken hoeveel studenten hun P daadwerkelijk hebben gehaald. Vooralsnog is Dekker tevreden met de resultaten en gaat hij samen met de docenten van de deelnemende opleidingen uitwerken hoe deze opdrachten in het curriculum kunnen worden opgenomen.

Tekst: Billie Twigt
Fotografie: Morel Fotografie

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?