Record aan onvoldoendes voor HR-opleidingen in de Keuzegids
Gepubliceerd: 28 September 2017 • Leestijd: 4 minuten en 15 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Het oordeel van de Keuzegids hbo over de Hogeschool Rotterdam is de afgelopen tien jaar niet zo streng geweest. In alle opzichten gaat het volgens de makers van de gids slechter dan ooit op de HR.
Nog nooit zo veel onvoldoendes, nog nooit zo veel laatste plaatsen, nog nooit zo’n lage instellingsscore en een nieuw diepterecord bij informatica. En het aantal laag scorende opleidingen is in twee jaar bijna verviervoudigd.
Er zijn wel lichtpuntjes, zoals de drie topopleidingen en goede scores bij de lerarenopleidingen (Duits en Engels uitgezonderd), maar in de Keuzegids Hbo 2018 is het goede nieuws voor de HR dungezaaid.
Soufflé
Als je de tabellen met uitslagen van de afgelopen jaren naast elkaar zet, gesorteerd op score van hoog naar laag, is het alsof je naar de geboorte en het inzakken van een soufflé kijkt. De cijfers werden tussen 2012 en 2013 stevig opgeklopt en in de oven gezet; in 2014 kwam de soufflé er stevig en fier uit, om daarna langzaam in te zakken.
Het aantal opleidingen dat beter scoort dan gemiddeld neemt de afgelopen jaren af, het aantal opleidingen met serieus lage scores neemt toe. Kortom: de top zakt in.
De Keuzegids, die elk jaar alle Nederlandse opleidingen rangschikt op basis van studentenoordelen, rendementscijfers en expertoordelen, geeft de Hogeschool Rotterdam een gewogen instellingsscore van 53 punten, het laagste cijfer sinds 2008.
Combinatie van kleine en grote dalingen
Deze daling is het gevolg van een optelsom van een groot aantal kleine minnetjes bij opleidingen als accountancy, de pabo, bedrijfskunde of creative media and game technologies. Maar ook steviger achteruitgang, zoals bij automotive (dat juist de afgelopen jaren uit de dieprode cijfers was gekrabbeld) en docent beeldende kunst en vormgeving. Deze laatste opleiding behoorde ooit tot de absolute top van de Hogeschool Rotterdam, maar is de afgelopen vier jaar sterk gedaald.
Echt zware verliezen lijden respectievelijk de opleidingen maritiem officier, Duits, informatica, ruimtelijke ordening en planologie, maritieme techniek (voorheen scheepsbouw) en gezondheidszorgtechnologie (met de nieuwe naam mens en techniek).
Verlies op het hele instituut
Dit jaar gaan ook drie instituten er in zijn geheel op achteruit. Alle opleidingen van CMI, RMU en RBS verslechteren, soms zelfs behoorlijk (CMI: Communicatie, Media en Informatietechnologie; RMU: Rotterdam Mainport University; RBS: Rotterdam Business School.) Er zijn geen instituten waarvan alle opleidingen verbeteren.
CMI-opleiding informatica haalt met 28 punten de laagste score gemeten (sinds 2008) op de HR. Onderwijsmanager Albert Hofstede van informatica denkt dat vooral het nijpende gebrek aan docenten zijn opleiding parten speelt.
Bij RMU klaagden studenten veel over de faciliteiten en ICT. Directeur Maarten van Ogtrop wijst erop dat er deze zomer serieus is geïnvesteerd in het RMU-gebouw aan de Lloydstraat en dat hij hierover van studenten positieve geluiden hoort. (De Keuzegids vertrouwt in haar oordeel voor zeventig procent op de Nationale Studentenenquête die al dit voorjaar werd afgenomen, dus vóór de verbouwingen).
Vier opleidingen van het Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) halen hun laagste score sinds 2008. Voor sommige van deze opleidingen mag dat geen grote verrassing zijn; zo daalt de score van civiele techniek nu voor het vijfde jaar op rij. Bij logistiek en economie (tegenwoordig logistics management genoemd) is dit al de vierde daling in de Keuzegids. Ruimtelijke ordening en planologie daalde soms een klein beetje, maar nu ineens heel sterk (met zestien punten naar een totaalscore van 46).
In totaal halen 22 van de 64 beoordeelde bacheloropleidingen op de HR hun laagste score sinds 2008. Sommige dalen nu ineens flink (zoals de twee social work-varianten pedagogiek en maatschappelijk werk en dienstverlening), andere doen dat al jaren (zoals fysiotherapie, chemische technologie en international business & languages). Alles bij elkaar dalen de scores van 34 opleidingen. Daar tegenover staan 26 stijgers.
Focusopleidingen
Onderaan de lijst is het beeld tamelijk dramatisch. Er zijn meer ‘focusopleidingen’ dan ooit. Inmiddels is de term niet meer in zwang, maar toen Ron Bormans in 2012 aantrad was één van zijn eerste maatregelen om de onderwijskwaliteit meer aandacht te geven het instellen van ‘focusopleidingen’. Dit waren opleidingen die extra aandacht kregen van het bestuur omdat ze in de Keuzegids minder dan 50 punten haalden.
Het aantal opleidingen dat aan deze definitie voldeed, schommelde altijd tussen de vijf en acht opleidingen. Afgelopen twee jaar is het aantal ineens gegroeid van vijf naar tien naar negentien dit jaar.
(Ondermaatse opleidingen kunnen nog steeds in een verbetertraject komen, maar worden niet langer gekozen op basis van hun Keuzegidsscores. Het bestuur gebruikt tegenwoordig de uitslag van de Nationale Studentenenquête als leidraad.)
Stijgers en topopleidingen
Het goede nieuws uit de Keuzegids is geconcentreerd rondom één instituut: het Instituut voor Lerarenopleidingen, IVL. Daar gaan, op Duits, Engels en Frans na, de scores van alle lerarenopleidingen sterk omhoog. Nederlands, algemene economie en aardrijkskunde maken hun sterke dalingen van vorig jaar ruimschoots goed. Aardrijkskunde (86 punten) overtreft zelfs haar eigen topscore van drie jaar geleden. Nederlands is ‘topstijger’, met 24 punten erbij.
Elders op de hogeschool laten alleen financial services management, elektrotechniek en small business een grote stijging zien. Aardrijkskunde en elektrotechniek krijgen zoals wel vaker het predicaat ‘topopleiding’. Industrieel product ontwerpen mag zich dit jaar voor het eerst in dat rijtje voegen.
Terugval, vergeleken met Nederland
Niet alleen in vergelijking met eerdere jaren, ook in vergelijking met de rest van Nederland scoren de opleidingen van de HR slechter. De Keuzegids zet gelijksoortige opleidingen bij elkaar op één lijst, met de best scorende opleiding bovenaan. (Financial services management, aardrijkskunde en fiscaal recht en economie zijn dit jaar de beste in hun soort van heel Nederland.) Uit een analyse van de plek van alle beoordeelde HR-opleidingen op die ranglijsten, blijkt dat de hogeschool sinds 2008 nooit zo veel laatste plaatsen haalde. Maar liefst een derde van de HR-opleidingen eindigt onderaan de ranglijst. Dat zijn 21 HR-opleidingen die door hun zusteropleidingen in de rest van het land volledig worden voorbijgestreefd.
Een verklaring voor deze ‘trend’ (of: ‘toevallige samenloop van lage opleidingsscores’) komt niet direct uit de cijfers op. Gisteren liet collegevoorzitter Ron Bormans al weten dat hij het straffe oordeel van de Keuzegids niet kan rijmen met de relatief kleine achteruitgang in de Nationale Studentenenquête (-0,03 punt). Hij denkt dat de Keuzegids de hogeschool vooral afrekent op eerstejaarsuitval, terwijl hij die trend niet in zijn eigen cijfers en analyses terugziet. Hij wil de cijfers nader onderzoeken.
Olmo Linthorst
Bekijk hier de ‘digitale’, doorzoekbare lijst.
Dat de opleiding Informatica niet goed scoort is duidelijk. Onder studenten is overigens de lichte daling in vergeleken met de score van de Keuzegids wel te verklaren: de opleiding is bagger, maar de sfeer is leuk. In praktijk maakt het niet uit waar je je diploma behaald, zolang je die maar hebt. Het is tenminste leuk om naar school te gaan. Met deze instelling strijden mijn medestudenten en ik iedere periode met cijfers die te laat bekend of zoekgeraakt zijn, docenten die niet komen opdagen, lessen die kwalitatief ver te zoeken zijn… Daarnaast hebben we ook weinig keuze. Een half jaar geleden zat ik serieus te bedenken hoe ik de HRO kan ontvluchten. Avans staat goed aangeschreven, maar dat is weer zover reizen vanuit Rotterdam. Dan maar in Rotterdam blijven, alleen is er nog Inholland over en tja, dat is niemands eerste keuze. Dan toch liever HRO. Gewoon lekker doorwerken en alle chaos van de opleiding negeren is de tip. Immers komen we met leuke klasgenoten er samen wel doorheen (en dan moet je nog boffen ook, want zeker niet elke klas is leuk).
Een ander punt dat bij Informatica een vrij veel voorkomt is dat er een groot deel van de docenten niet reageren op email. De werkplekken verdwijnen langzaam. Er komen ieder jaar meer eerstejaars klassen bij maar amper docenten.
Ook goed nieuws: De Opleiding Facility Management van Instituut voor de Gebouwde Omgeving op plek 2 (en héél dichtbij 1)van alle FM-opleidingen van Nederland. Wij zijn trots en blij, omdat we veel energie hebben gestoken in een nieuw curriculum en kwaliteit.
@Claudia: FM werkt volgens het grote-sprong-vooruit, twee stapjes terug principe, zo lijkt het. Na een laatste plaats in 2014 maakte de opleiding een flinke sprong vooruit en zakte daarna een klein beetje weg. Nu weer een sprong naar de tweede plaats… Volgens deze logica zijn jullie exact in 2021 eerste 🙂
Tjonge, ernstig… wordt het wel eens gekoppeld aan beleidsbeslissingen?
Civiele Techniek op laatste plaats!!! 10 van 10
Hoe is het mogelijk?1?!
“Aardrijkskunde en elektrotechniek krijgen zoals wel vaker het predicaat ‘topopleiding’”. Dat klinkt bijna alsof het heel gewoon is, maar dat is het natuurlijk niet. Bij Elektrotechniek hebben we nu voor de derde keer het predicaat Topopleiding gekregen en dit ondanks redelijk wat mutaties in het docententeam de afgelopen jaren. Het docententeam verdient dan ook een groot compliment voor de gedrevenheid en het enthousiasme waarmee dagelijks gewerkt wordt.
Emile van de Logt
Onderwijsmanager Elektrotechniek
@Bart: Wat mij opvalt dat een aantal opleidingen en instituten al jaren in de onderste regionen van de lijst blijven hangen. Je gaat je inderdaad afvragen of daar consequenties aan verbonden zijn, zowel voor beleidsbeslissingen, maar naar mijn idee moet ook naar het functioneren van het management, het docent team en ondersteunde team gekeken worden en bij dysfunctioneren daar consequenties aan verbinden – de cultuur is teveel pappen en nathouden waardoor de rotte appels blijven zitten en het talent gillend wegloopt. Ook zou denk eens naar het lerend vermogen van de organisatie gekeken moeten worden. Als ik kijk hoe problemen binnen de hogeschool opgelost worden, dan moet moet ik altijd denken aan een quote van Einstein: “Insanity Is Doing the Same Thing Over and Over Again and Expecting Different Results”.
@Emile: je hebt natuurlijk absoluut gelijk. Aan de top blijven vereist vermoedelijk permanente aandacht.
Chemische Technologie gaat lekker, gelukkig is er daar sinds dit jaar heeeeeel veeeeeel veranderd.
Toch wel fijn he, dat leenstelsel? Wordt nu lekker veel in onderwijs ‘geinvesteerd’!
het valt op dat HR graag over de topopleidingen goed-nieuws-berichten en met taart beloond maar zodra de uitkomsten van “algoritmes” niet goed passen in het zelfbeeld er wel onderzoek gedaan zal worden maar toch de indruk gewekt wordt dat de cijfers niet deugen.
Beetje flauwe reacties van de bestuurders en managers. Natuurlijk moet er naar jaren laag op de lijst staan er een of meerdere redenen zijn. Het gebouw, werkplekken, roosters, IT voorzieningen, docenten, kantine enz..
Let wel dat in de 2014 versie Informatica wel hoger scoorde in punten maar ook 22 van de 22 was (http://profielen.hr.nl/21869)
Onderwijs lijkt heel simpel maar de kerntaken die binnen elke eenheid gedaan moeten worden eisen kennis,vakmanschap en daadkracht. Lang niet altijd zijn deze binnen een team voldoende aanwezig met als gevolg niet geheel optimaal onderwijs.
Onderwijslogistiek, didactiek en vakinhoud moet als geheel op hoog plan staan en één slecht functionerende medewerker of processtap kan beleving en oordeel van elke student negatief beïnvloeden.
Accreditaties lijken vooral gericht op het periodiek op orde hebben van verantwoording naar een weinig kritische accreditatie-organisatie die niet bij machte lijkt te zijn minder goed geconstrueerd en uitgevoerd onderwijs te herkennen.
Maar studenten zijn zeker niet alleen slachtoffer. Te veel zie ik dat ze hun taak net of niet voldoende doen en buiten de studie met heel veel andere dingen bezig zijn zoals werk en hobby’s en last minute of niet zich voorbereiden op lessen, practica, projecten en tentamens. En studenten kiezen meestal voor HR omdat het lekker dichtbij is.
Wat je de Hogeschool mag verwijten is dat ze niet leren van het verleden en onvoldoende onderzoek doen naar Grote Hogescholen die het wel goed doen zoals Avans (Van de grote hogescholen waren Avans en Windesheim de beste Hogeschool van 2015). Wat doen zij naders op gebied van Onderwijslogistiek, didactiek en vakinhoud? En wat is hun kwaliteitscultuur?
Hogeschool Rotterdam munt uit in het schrijven van vage beleids- en actieplannen en voor dat er enig concreet resultaat is geboekt zijn we al jaren verder als er resultaat is. Neem Studiesucces, een daverende mislukking als je kijkt naar de plannen en resultaten.
Het project () sluit aan bij landelijke ontwikkelingen: in 2008 heeft de minister van Onderwijs afspraken gemaakt met de vijf grote hogescholen in de vier Nederlandse grote steden om het studierendement te vergroten. De hogescholen ontvangen hiervoor een subsidie. Hogeschool Rotterdam zag de noodzaak om het rendement te verhogen al eerder in en had maatregelen geformuleerd in het programma ‘Intensief en Attractief Onderwijs’. Deze maatregelen zijn opgenomen en uitgebreid in ‘Studiesucces voor Iedereen’. Het programma liep gedurende het subsidietraject van OCW, van 2008 t/m 2011. Sindsdien worden programmaonderdelen in de staande organisatie geborgd. Dit wordt afgerond in 2014. Vanuit acht deelprojecten wordt gewerkt aan het vergroten van het studiesucces maar kennelijk zonder al te veel resultaat.
Tot slot, toeval dat Avans het zo goed doet?
“De Keuzegids Hbo beoordeelt en vergelijkt jaarlijks de kwaliteit van het Nederlandse hoger onderwijs. De Keuzegids Hbo 2017 beoordeelde Avans als beste grote hogeschool van Nederland. Avans staat al 8 jaar lang in de top 3 en behaalt nu voor de vijfde keer een nummer-1-positie. Er staan 36 opleidingen in de top 3 van hun eigen categorie. 14 opleidingen van Avans zijn beste van Nederland in hun vakgebied. 7 opleidingen staan op de tweede plaats. En 15 opleidingen op de derde. Daarnaast krijgen 6 opleidingen het kwaliteitszegel ‘Topopleiding’.*
Scholieren oriënteren zich met de Keuzegids op de kwaliteit van verschillende opleidingen. Het is een consumentengids voor studiekiezers, decanen en ouders. Om de opleidingen te vergelijken gebruikt de Keuzegids de resultaten van de Nationale Studenten Enquête (NSE), de statistieken over studiesucces van de Vereniging Hogescholen en de accreditatiegegevens van de NVAO.
De Keuzegids stelt dat grote hogescholen vaak logge organisaties zijn, maar dat Avans Hogeschool immuun lijkt voor bureaucratie. “Je merkt daar niet zo gauw dat die hogeschool dertigduizend studenten telt”, zegt de jury. “De school is opgesplitst in 20 academies. mogelijk lukt het daardoor om bij veel opleidingen kwaliteit te leveren.” Naast Avans Hogeschool hebben Windesheim en Hanzehogeschool een plaats in de top 3.
Elsevier ‘Beste studies’
In het onderzoek ‘De Beste studies’ van Elsevier 2016, gaven studenten Avans eveneens een hoge waardering. Volgens dit onderzoek is Avans Hogeschool de beste brede hogeschool van Nederland.